Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

acrodhàre , vrb: aggradhare 1, aggrodhare Definitzione intanare, cuare comente faet su grodhe, su margiane, ibertandho a furare ccn. cosa, abbasciare, su si pònnere abbasciaos coment’e po no si fàere a bíere Sinònimos e contràrios abbuare, acuae, ammacionai, apatai, atanai Frases si acrodhaiat in d-un'istrintorzu, betaiat sa sanna de su rú a s'anzone colendhe e che lu tiraiat ◊ si est acrodhadu acurtzu a una mata de chessa a fàghere de bisonzu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu se terrer, être aux aguets Ingresu to go back to one's den, to lie in wait Ispagnolu esconderse, estar alen acecho Italianu rintanarsi, stare in agguato Tedescu sich verkriechen, auf der Lauer liegen.

ammacionài , vrb: ammascionai, ammatzonare, matzonare Definitzione istare o pònnere cicios o crocaos coment’e allorigaos; su si pònnere che a su margiane (matzone), cuare, fàere che a su matzone Sinònimos e contràrios aciunciulire, acoconare, acuculiare, aculigionai, acuculiedhare, arruntzai / abbuare, acuae, acrodhare, intanae, istichire Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu être aux aguets Ingresu to lie in wait Ispagnolu acechar Italianu stare in agguato Tedescu auf der Lauer liegen.

apostài , vrb: apostare 1, apostari Definitzione istare firmos cuaos in calecunu tretu iscocandho e ibertandho a ccn. o un'animale po dhu cassare, po dhu sodigare, o àteru; carrare su laore a sa posta o eremàgiu; pònnere una posta a iscummissa / apostare de… = detzídere Sinònimos e contràrios atrapare, impostai / carrugare Frases sos caminos fint prenos de zente apostada pro bíere sos isposos ◊ si ficheit in conca sa bidea de l'apostare a fusile ◊ si aposteit in d-una roca, ispetendhe sos ladros cun su bestiàmine furadu ◊ mi ant apostadu fintzas a candho mi ant àpidu 2. su trigu si apostaiat in sa posta e poi si che gighiat pro l'arzolare 3. apostant de isposare e isposados si sunt Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu guetter Ingresu to lie in wait for Ispagnolu acechar Italianu appostare Tedescu sich auf die Lauer legen.

giachíre , vrb Definitzione istare o abbarrare crocaos Sinònimos e contràrios colcare | ctr. pesai Frases est dóighi oras giachendhe Ètimu ltn. iacere Tradutziones Frantzesu être couché Ingresu to lie Ispagnolu yacer Italianu giacére Tedescu liegen.

isterricorjàre , vrb: isterrigolzare, isterrigorzare Definitzione su si pònnere coment'e crocaos o fuliaos in terra, ma nau prus che àteru cun fortza, cun tzacu, cun arrennegu Sinònimos e contràrios aterrai / imbrossinare, isterricrare, isterrighinare, isterrinai, isterrorzare, istragorzare, sterrionai Frases pesadindhe ca t'imbrutas: mugosu, sempre isterrigorzendhe in terra t'istas! ◊ si iscrafiaiant sa sue in bentre, sa béstia s'isterrigorzaiat in terra Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu s'étendre par terre Ingresu to lie down Ispagnolu tumbarse, echarse al suelo Italianu distèndersi per tèrra Tedescu sich niederlegen.

istrasiàre , vrb Definitzione cicire cun is cambas istiradas e su dossu unu pagu betau a daesegus, o fintzes istérrios in terra deunudotu Sinònimos e contràrios abbrentuxai Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu s'étendre, s'allonger Ingresu to lie down Ispagnolu tenderse, tumbarse, acostarse Italianu sdraiarsi Tedescu sich niederlegen.

pesài 2 , vrb: pesare 2 Definitzione fàere pesu e, in cobertantza, agatare o èssere dificurtosa una cosa, mala a padire; pònnere cosa in sa pesa e iscumbatare su pesu chi faet in grammos o múltiplu; cunsiderare, provare a bíere o cumprèndhere méngius a unu o una cosa, una chistione po dha connòschere bene Sinònimos e contràrios tantare / cunfígiri Maneras de nàrrere csn: pesai a grussu = furai in su pesu; pesàresi (nau de duus po comenti faint s'unu cun s'àteru) = andai de acórdiu Frases sa linna frisca pesat de prus ◊ pesat prus su prumu chi no su ferru ◊ sa ní pesat asuba de is àrburis e dhas iscòsciat ◊ balla ca a mandhare fizos a istudiare a su póveru li pesat! ◊ onzunu depet istare in càncaros suos, ca no depet pesare a sos àteros 2. pesamí su pani ca tengu pressi! 3. sa pessone cheret bene pesada pro ischire it'est! ◊ pesa sa peràula innanti de faedhare! ◊ isciu cantu pesas 4. sogra e nura no si pesant Ètimu ltn. pe(n)sare Tradutziones Frantzesu charger, peser, pondérer, réfléchir Ingresu to weigh, to consider, to lie Ispagnolu cargar, pesar, pesar, ponderar Italianu gravare, pesare, ponderare Tedescu lasten, belasten, wiegen, abwiegen, abwägen.

sderrinài , vrb: isterrinai*, sterrinai, stirrinai Definitzione betare a terra, crocare in terra, su si pònnere crocaos Sinònimos e contràrios imbrossinare, istèrrere, isterricorjare, isterrighinare, sterrionai, stragai Frases candu ti ses puntu ses acabbau sderrinau in d-unu letu Tradutziones Frantzesu terrasser, abattre, s'étendre Ingresu to knock down, to lay (down), to lie down Ispagnolu derribar, tumbar Italianu atterrare, abbàttere, stèndere a tèrra, stèndersi Tedescu niederwerfen, niederschlagen, sich hinlegen.